Aracınızın ön tekerlekleri bir aks (dingil / şaft) üzerine oturmaktadır. Aks şanzımandan ve diferansiyelden aldığı gücü; kısaca motorun sağladığı torku doğrudan tekerleklere aktaran çelik mildir.

Aks Nedir?

Arabanızın ön tekerleklerinde (önden çekişli araçlarda ön, arkadan çekişli araçlarda ise arka tekerleklerde) bulunan, gücünü aracın şanzıman ve diferansiyelinden alan aktarma organı parçasıdır aks.

Aksın üç çeşidi bulunmaktadır:

• Yarım serbest aks
Maliyeti düşük olup genellikle arazi araçlarında kullanılmaktadır. (4x4 modellerde / Kamyonetlerde…)

• Tam serbest yüzücü aks
Ağır vasıta denilen araç tipinde kullanılmakta olup aracın yükünü tekerlek göbeği taşımaktadır.

• Üç çeyrek serbest aks
Araç yükünü aksın üstlendiği bu modelde aks tekerleklere cıvatalıdır.

Ask Ne İşe Yarar?

Aksı oluşturan genel parçalar; aks kovanında yer alan ve aksın merkeze oturmasını sağlayan rulman, aks kovanı ile aks mili arasında yağ sızmasını engelleyen keçe ve dışarıdan gelebilecek herhangi bir maddenin rulmana girmesini engelleyen körüklerdir.

Aks, önden çekişli araçlarda ön tekerleklerde bulunup sağ ve sol tekerleklerde boy ve bağlantı biçimi farklılık gösterirken arkadan çekişli araçlarda ise arka tekerleklerde bulunup her iki tekerdeki boy ve bağlantı biçimi eşittir.

Her türlü yol durumuna uygun olacak şekilde tasarlanan ve direksiyonun yönü her ne olursa şanzımandan aldığı gücü direkt tekerleklere aktaran aks size sağlıklı ve keyifli yolculuk etme fırsatı sunan önemli bir aksamdır.

Araçtaki tüm yükü taşıma görevine sahip olan aks esnek mekanik yapısı sayesinde aracınızın olumsuz yol koşullarında bile hareket etmesini ve risksiz yol almasını sağlamaktadır.

Aks Neden Arızalanır?

Aks arızlarının çeşitli sebepleri olmaktadır:

• Aracınızın ruhsat bilgileri içinde yer alan yük kapasitesini aşmanız halinde aks taşıyabileceğinden fazla yük kapasitesi sonucu arızalanabilir.

• Rulmana dışarıdan gelebilecek herhangi yabancı madde ya da darbe sonucunda rulman bozulabilir bu da aks arızasını oluşturur.

• Aksın önemli parçalarından olan keçe deforme olabilir; bu da aracınızda yağ kaçağına neden olacağından frenlerin düzgün çalışması engelleyecektir.

Aks Arızası Nasıl Anlaşılır?

Aksın; yani şaftın asıl amacı motordan aldığı gücü doğrudan tekerleklere aktarabilmektir. Sağlam bir aks olmaz ise aracınızın tekerlekleri hareket etmeyecektir.


Aks arızasını şu şekilde anlayabiliriz:

• Aracınızın alt kısmından alışılmadık bir gürültü gelmesi
• Aracınızın lastiklerinde yoğun sallanmalar olması
• Özellikle virajlı yollarda virajı döndüğünüz zaman aracınızdan artan tıkırtı seslerinin gelmesi
• Hızlanmalar, dönmeler ve yavaşlamalar esnasında aracınızda, direksiyonda titremelerin oluşması
• Aracınızı hareket ettirmeye çalışırken zorlanma ya da tıkanma sesinin gelmesi
• Düz yolda giderken bile aracınızda zıplamların olması
• Aracınızı kullanırken kalkışlarda vuruntu oluşması
• Aracınızın altından ya da lastik kenarlarından yağ sızıntılarının olması
• Gaz pedalına bastığınızda aracınızın motorunun devir yapması; ancak aracın hareket etmemesi .

Bu belirtilerin hepsi hayati olup tamir edilene kadar düzelmemektedir.

Aks Neden Kırılır?

Aracınızda aksa alternatif bir parça olmadığından aksta meydana gelebilecek bir sorun durumda aracınız hareket etmeyecek ve yolda kalacaktır.

Seyir halindeyken aks arızası oluştuğu takdirde direksiyon hakimiyeti sağlanamayacağından kaza yapma riski artacaktır.

Aks Değişimi Nasıl Yapılır?

Aks değişim işlemi yapılırken;
Öncelikle aks somunun çıkarılması gerekir. Aks somunu otomobillerin modeline göre farklı noktalarda bulunabilmektedir. Bazı araçlarda aks somununa ulaşabilmek için öncelikle tekerleri sökmek gerekirken bazı araçlarda ise tekerleri sökmeden jantın göbeğinde bulunan kapağın açılması ile ask somununa ulaşılabilmektedir.

Aks somunun sabitlemek için aracınızda kamalı pim bulunabilmektedir, aks somunun çıkarabilmek için kamalı pim çıkarılmalıdır. Kamalı pimin çıkarılmasının ardından araçlara göre boyutu değişebilen aks somunu çıkarılmalıdır.

Eğer aracınız jant kapaklı değil ise tekerlekleri çıkarmanız gerekmektedir. Bu durumda Tekerlekleri çıkardıktan sonra fren kaliperi çıkarılmalıdır. Fren kaliperi aracınızın fren hattında olan ve cıvatalarla fren diskinin arkasına gelecek şekilde tutturulan parçadır.


Son olarak çıkarılan parçalar tek tek takılır işlem sonlandırılır.

Aks değişimi orta zorlukta bir işlem olsa da aracınız ve sizin güvenliğiniz için önemlidir.

Bu sebeple aks değişimi konusunda uzman bir ekipten yardım almak en doğrusudur.

Aks Değişim Fiyatı Nedir?

Aks değişimi fiyatı ortalama olarak 150 – 500 TL arasındadır. Ancak bu fiyat aksın değişmesini gerektiren duruma göre farklılık gösterebilmektedir.






Motor yağ kirlenirse ne olur?
Hangi sıklıkla periyodik bakım yaptırmalıyız?
Akü ömrünü nasıl uzatırsınız?