Araç bakımı denildiğinde akla ilk gelen ve en hayati işlemlerden biri motor yağı değişimidir. Ancak bu süreç, sadece eski yağı atmak ve yeni yağı doldurmaktan çok daha fazlasını içerir.
Motor yağ filtresi, adından da anlaşılacağı üzere, motor yağını temizleyen bir parçadır. Ancak işlevi, sadece büyük parçacıkları tutmaktan ibaret değildir. Modern yağ filtreleri, motorun sağlıklı çalışması için vazgeçilmez bir koruyucu rol üstlenir.
Çalışma Prensibi: Motor çalıştığı sürece yağ, devridaim yapar. Bu sırada toz, kir, metal aşınma parçacıkları, yanma artıkları ve bazı asidik maddeler yağın içine karışır.
Yağ pompası tarafından emilen yağ, basınçla önce yağ filtresine gönderilir. Filtrenin içindeki özel katmanlı kağıt veya sentetik medya, bu mikroskobik düzeydeki kirleticileri yakalar ve temizlenmiş yağı motorun kritik noktalarına gönderir.
Neden Bu Kadar Önemli?Aşınmayı Önler: Temiz yağ, metal yüzeyler arasında mükemmel bir yağlama sağlar. Kirlilikler, aşındırıcı bir çamur oluşturarak motor bileşenlerinin hızla yıpranmasına neden olur.
Isı Transferine Yardımcı Olur: Yağ, motor içindeki ısıyı taşıyarak soğutmaya katkıda bulunur. Kirli yağ ve tıkalı filtre, bu ısı transfer verimliliğini düşürür, motorun aşırı ısınma riskini artırır.
Motor Ömrünü Uzatır: Temiz yağ ile çalışan bir motor, çok daha uzun ömürlü olur. Yağ filtresi, yatırımınızı koruyan en ucuz sigortalardan biridir.
Her motor yağı değişiminde, yağ filtresi kesinlikle ve mutlaka yenisiyle değiştirilmelidir. Eski filtrenin içinde biriken kirleticiler ve dolan medya, yeni yağınızın da hızla kirlenmesine ve performansını yitirmesine neden olur.
Motor Yağı Değişimi Ne Zaman Yapılmalı?
Motor yağı değişim periyodu, araç sahiplerinin kafasını en çok karıştıran konulardan biridir. Doğru zamanı belirlemek için birden fazla faktörü aynı anda değerlendirmek gerekir.
Üretici Tavsiyesi: Her aracın kullanım kılavuzunda, servis periyotları net olarak belirtilir. Bu, başlangıç noktanız olmalıdır. Genellikle "X kilometre veya Y ay, hangisi önce gelirse" şeklinde ifade edilir (örn: 15.000 km veya 1 yıl). Bu süreler, fabrika testlerine göre belirlenmektedir.
Kullanım Koşulları: Üreticinin önerdiği periyotlar genellikle "normal" kullanım koşulları içindir. Aşağıdaki koşullarda yağ, öngörülenden çok daha hızlı yıpranır ve değişim süresi kısaltılmalıdır.
Sık Sık Kısa Mesafe ve Şehir İçi Kullanım: Motor soğukken yapılan kısa yolculuklar, yağın ısınıp nemi atmasına fırsat vermez. Bu, yağda asitlenmeye ve "süzme" denilen yakıtın yağa karışmasına yol açar.
Ağır Yük Taşıma ve Römork Çekme: Aracınızı yük taşıma konusunda zorluyorsanız, motor yağı değişimini daha sık yapmanız gerekecektir.
Tozlu, Kirli veya Çok Sıcak / Soğuk İklim Koşulları: Aracınızın kullanıldığı alanlara bağlı olarak filtre ömrü değişkenlik gösterebilir. Özellikle tozlu, kirli ortamlarda kullanılan araçların filtreleri daha hızlı dolacaktır.
Stop - Startlı Yoğun Trafikte Araç Kullanımı: Start - Stop lu araçlar her duraksamada aracın elektriğini kesip yeniden hareket ettiğinde tekrar işleme almaktadır. Yoğun trafiğin olduğu durumlarda bu özellik aracınızın hızlı yıpranmasına neden olacaktır.
Performans / Sportif Sürüş: Aracın performansını zorlayacak sürüş tarzı da bakım sürecini hızlandıracaktır.
Bu tür "zorlu" koşullarda, değişim aralığını üreticinin önerisinin %30-50 altına çekmek (örneğin 15.000 km yerine 10.000 veya 7.500 km) akıllıca bir yaklaşım olacaktır.
Yağ Kalitesi ve Türü: Kullanılan yağın API, ACEA gibi standartlardaki kalite sınıfı ve viskozitesi (örn: 5W-30) önemlidir. Tam sentetik yağlar, mineral yağlara göre çok daha uzun ömürlü ve dayanıklıdır. Aracınız için uygun olan yağ seçilmelidir.
Zaman Faktörü: Araç çok az kullanılsa bile, yağ zamanla oksitlenir ve özelliklerini kaybeder. Bu nedenle, "kilometreyi doldurmadım" denilse bile, yağı yılda en az bir kez değiştirmek genel bir kuraldır.
Motorunuzu dinleyin ve yağ seviyesini / rengini düzenli kontrol edin. Yağ çubuğundaki yağ, şeffaf altın renginden mat siyaha döndüyse ve yoğun bir kıvam aldıysa, kilometre dolmasa bile değişim vakti gelmiş demektir.
Motor Yağı Kalınlaşırsa Ne Olur?
Motor yağının akıcılığını kaybederek koyu bir macun veya jöle kıvamına gelmesine "kalınlaşma" adı verilir. Bu durum, motor için en tehlikeli senaryolardan biridir.
Motor Yağı Neden Kalınlaşır?Aşırı Isı ve Oksidasyon: Uzun süre yüksek sıcaklıkta kalan yağ, kimyasal yapısı bozularak polimerleşir ve reçine benzeri bir maddeye dönüşür.
Yakıtın Yağa Karışması: Soğuk çalıştırmalarda yakıtın yağa karışması, yanma odasından sızan kurum partikülleri ve su buharı yoğuşması, yağı kirletir ve kalınlaştırır.
Uzayan Değişim Aralıkları: Yağ, temizleme ve taşıma kapasitesinin sonuna geldiğinde, içindeki kirleticiler yağı kalınlaştırır ve çamur oluşturur.
Uyumsuz Yağ Karışımları: Farklı kimyasal yapıdaki motor yağların karıştırılması motor yağının kalınlaşmasına neden olabilir.
Motor Yağı Kalınlaşmanın Sonuçları:Yağ Akışının Azalması: Kalınlaşan yağ, ince kanallardan ve filtreden rahatça geçemez. Bu, motorun en uzak ve yüksek noktalarının yağsız kalmasına neden olur.
Yağ Pompasına Aşırı Yük: Pompa, kalın yağı basmak için aşırı çalışır, bu da pompa arızası veya mil kırılması riskini taşır.
Aşırı Isınma: Dolaşımı yavaşlayan yağ, ısıyı taşıyamaz ve motor sıcaklığı tehlikeli seviyelere çıkabilir.
Tıkanıklık: Oluşan çamur, yağ alım ızgarasını, yağ galerilerini ve hatta turbo şaft kanallarını tıkayabilir. Bu, onarımı çok pahalı bir mekanik arızaya giden yoldur.
Ani Motor Hasarı: Krank mili yatakları, piston pimleri gibi kritik parçalarda yağlama olmazsa, saniyeler içinde sürtünme ve kaynama meydana gelir, motor sıkışabilir.
Düzenli ve uygun aralıklarla
kaliteli yağ ve filtre kullanımı, yağ çamuru oluşumunu neredeyse sıfıra indirir.
PratikAraba olarak aracınızın için en uygun motor yağlarını uzman ekibimiz tarafından belirlemekteyiz.
Araçta Yağ Basıncı Işığı Yanarsa Ne Yapmalıyım?
Aracınızın gösterge panelindeki kırmızı renkli "yağ lambası" veya "yağdanlık" ikazı, sürücünün karşılaşabileceği en ciddi ikazlardan biridir. Bu ışık, yağ basıncının tehlikeli derecede düşük olduğunu gösterir. Basınç düşükse, yağ motorun tüm noktalarına ulaşmıyor demektir.
Yapılması gerekenleri adım adım sıralayacak olursak;
Soğukkanlılığınızı Koruyun: Panik hali size yanlış karar aldıracaktır.
Ayağınızı Gaz Pedalından Çekin ve Yavaşlayın: Yüksek devir, hasar riskini katlayarak artırır.
Aracı Mümkün Olan En Kısa Sürede ve Güvenli Bir Şekilde Kenara Çekin: Virajlarda durmamaya, otoyol gibi hızlı yollarda yolun sağına iyice yanaşmaya dikkat edin.
Motoru Hemen Stop Edin: Kontak anahtarını kapatın. Her saniye çalışan motor, saniyeler içinde onarılamaz hasara doğru gider.
Aracınızı Sürmeye Devam Etmeyin: Eğer yardım bekliyorsanız, aracın çekilmesi gerekiyorsa, önden çekişli ise ön, arkadan itişli ise arka tekerleklerin havaya kaldırılarak taşınmasını sağlayın. Aksi halde, stop edilmiş motor zorla döndürülerek hasar alır.
Işık Yanıp Sönüyorsa veya Belirli Koşullarda Yanıyorsa:Rölantide veya Düşük Devirde Yanıyorsa, Yüksek Devirde Sönüyorsa: Bu genellikle yağ seviyesinin düşük olduğuna işarettir. Hemen kenara çekip motor soğuduktan sonra yağ çubuğu ile seviyeyi kontrol edin.
Sadece Sert Virajlarda Yanıp Sönüyorsa: Yağ seviyesi sınırda olabilir. Virajda yağ, karterde bir tarafa toplanarak pompa emişini kısa süreliğine açıkta bırakır.
Motor Çalışır Çalışmaz Yanıyorsa ve Birkaç Saniye Sonra Sönüyorsa: Bu normaldir. Yağ basıncının oluşması için gereken kısa süreyi ifade eder.
Yağ basıncı ışığı kırmızı yandığı takdirde aracınızı çalıştırmadan
PratikAraba gibi konusunda uzman bir servise danışarak destek almalısınız. Sorunun kök nedenini bulmak ve onarmak için profesyonel yardım almanız şarttır.
PratikAraba olarak, her marka ve model araca yönelik son teknoloji ekipmanlar ve uzman teknisyen kadromuzla sorunlarınızın kök nedenini buluyor ve kalıcı çözümler sunuyoruz.
Unutmayın, küçük bir sarsıntı veya yüksek devir, büyük bir arızanın habercisi olabilir.
PratikAraba, aracınızın bakım ve onarımında sizden onay almadan işleme başlamaz ve yapılan tüm bakım işlemlerini 4077 sayılı Tüketici Koruma Kanunu kapsamında garantili ve yazılı olarak gerçekleştirir.
Periyodik bakım ve onarımlarda
PratikAraba servisini tercih ettiğinizde
www.pratikaraba.com/periyodik-bakim.html a tıklayarak ya da
mobil aplikasyon sistemi ile aracınızın periyodik bakımda değişen malzemelerini ve sonraki bakım kilometre ve zamanını görebilmeniz mümkündür.
Hangi Motor Yağı Hangi Araçta Kullanılır?Hibrit Motor Yağı Nedir?Hibrit Motor Araç Bakımı Nasıl Yapılır?