Öncelikle bu iki bileşenin ne olduğunu ve ne amaçlı kullanıldığını anlamaya çalışalım.
Downpipe Egzoz:Türkçe'de "katalizör borusu" veya "ön egzoz borusu" olarak da adlandırılabilir. Temel olarak, turboşarjlı bir araçta, turbonun çıkışından başlayıp, katalitik konvertörü (katalizör) de içeren ve ardından ana egzoz sistemine bağlanan boruya Downpipe denir.
Standart downpipe'lar, emisyon değerlerini düşürmek için genellikle oldukça dar imal edilir ve katalizör olarak "honeycomb" adı verilen sıkı, akışı kısıtlayıcı yapılar kullanır.
Performans downpipe'ları ise iki temel farkla gelir:
Çap Artışı: Egzoz gazlarının çok daha rahat ve hızlı bir şekilde tahliye edilmesini sağlamak için çapı artırılmıştır.
Katalizör Yapısı: Standart katalizör yerine, "spor katalizör" veya "yüksek akış katalizör" kullanılır. Bazı versiyonlarında ise katalizör tamamen kaldırılır. Bu, egzoz akışını maksimuma çıkarır ancak emisyon değerlerini ciddi oranda yükseltir.
Varex Egzoz:Varex, aslında bir markadır ve "elektrik kontrollü susturucu" sistemlerinin genel adı haline gelmiştir. Bu sistemde, egzoz susturucusunun içinde, bir uzaktan kumanda veya araç içindeki bir düğme ile kontrol edilebilen bir valf bulunur. Bu valf;
Kapalı Konumdayken: Egzoz gazları daha dolambaçlı ve sessiz bir yoldan geçer. Bu, araç içi konforu artırır ve özellikle şehir içi kullanımda rahatsız edici sesi minimize eder.
Açık Konumdayken: Egzoz gazları doğrudan ve kısaltılmış bir yoldan dışarı atılır. Bu, daha agresif, gürültülü ve "spor" bir egzoz sesi elde etmenizi sağlar.
Kısacası; Downpipe performans odaklıyken, Varex ise ses kontrolü odaklıdır. İkisi birbirinden bağımsız da, birlikte de kullanılabilir.
Downpipe Egzoz Kullanımı Yasak mıdır?
Bu, en kritik sorulardan biridir ve net bir cevabı vardır: Evet, orijinal tip onayına uygun olmayan bir Downpipe kullanımı, yönetmeliklere aykırıdır ve yasaktır.
Nedenleri:Emisyon İhlali: Aracınızın egzoz emisyon değerleri, üretici tarafından belirlenmiş ve TÜV veya eşdeğeri kurumlarca onaylanmıştır. Orijinal katalizörün çıkarılması veya değiştirilmesi, aracın zararlı gaz salınımını (CO, NOx, HC) yasal sınırların çok üzerine çıkarır. Bu, çevre mevzuatına aykırıdır.
Tip Onayı Değişikliği: Aracınızın teknik şartnamesi değişmiş olur. Bu tür bir değişiklik için yetkili kurumlardan yeni bir tip onayı almanız gerekir ki, bu da pratikte neredeyse imkansızdır.
Muayene Riski: Aracınız periyodik egzoz emisyon ölçümüne tabi tutulduğunda, değerler limitleri aşarsa muayeneden geçemezsiniz. "Spor katalizörlü" downpipe'lar bile genellikle orijinal değerleri tutturamaz.
Ceza: Trafik denetimlerinde tespit edilmesi durumunda, aracınız trafikten men edilebilir ve cezai yaptırım uygulanabilir.
PratikAraba olarak kullanıcılarımıza, yasal olmayan ve muayeneden geçme ihtimali düşük olan bu tür modifikasyonları yapmıyor ve tavsiye etmiyoruz. Güvenliğiniz ve yasal süreçlerde mağdur olmamanız, birkaç beygir gücünden çok daha önemlidir.
Downpipe Egzoz Beygir Gücünü Artırır mı?
Evet, doğru uygulamalarla özellikle turboşarjlı araçlarda hissedilir bir güç ve tork artışı sağlar.
Downpipe egzozun çalışma mantığını açıklayacak olursak aracınızın turbosu, egzoz gazlarının enerjisiyle döner. Standart downpipe dar olduğu için, turbonun arkasında birikim oluşur. Bu, turbonun dönüşünü yavaşlatır ve "turbonun nefes almasını" zorlaştırır.
Yüksek akış sağlayan bir downpipe takıldığında:
Turbo, egzoz gazlarını çok daha rahat ve hızlı bir şekilde atar.
Turbo daha verimli çalışır, daha hızlı spool yapar.
Motor, "nefes alma" konusunda rahatladığı için, özellikle yüksek devirlerde daha iyi performans gösterir.
Bu potansiyeli tam olarak ortaya çıkarmak için genellikle bir ECU yazılımı ile desteklenmesi gerekir.
ECU, artan hava / egzoz akış kapasitesine göre yakıt ve ateşleme zamanlamalarını optimize ederek, güç artışını maksimize eder ve motoru güvenli parametrelerde tutar.
Sadece downpipe takıp yazılım yapılmadığında, motor arıza lambası uyarısı verebilir ve potansiyel tam olarak kullanılamaz.
Downpipe Egzoz Zararı Var mı?
Maalesef, performans artışının yanında getirdiği bazı riskler ve potansiyel zararlar vardır.
Motor Arızası Riski: Eğer downpipe, kaliteli malzemeden üretilmemişse veya profesyonelce monte edilmemişse, sızıntılar ve turbo bağlantılarında sorunlar yaşanabilir. Ayrıca, beraberinde doğru bir ECU optimizasyonu yapılmazsa, motor uzun vadede hasar görebilir.
Oksijen Sensörü Arızası: Katalizör değişimi, oksijen sensörlerinin yanlış değerler okumasına neden olabilir. Bu da motorun karışım oranlarını şaşırmasına ve performansın düşmesine yol açar.
Çevre Kirliliği: Katalizörsüz downpipe'lar, doğaya yasal sınırların çok üzerinde zararlı gaz salınımı yapar. Bu, sadece yasal değil, aynı zamanda etik bir sorundur.
Ses ve Konfor Kaybı: Downpipe, özellikle katalizörsüz modellerde, egzoz sesinin oldukça sertleşmesine ve vuruntulu bir hal almasına neden olur. Bu, uzun yolculuklarda sürücü ve yolcular için yorucu olabilir.
Sonuç olarak, downpipe modifikasyonu turboşarjlı araçlarda etkili bir performans artışı sağlasa da, beraberinde getirdiği yasal riskler, muayene zorlukları ve potansiyel mekanik zararlar göz ardı edilmemelidir.
Varex gibi ses kontrol sistemleri ise daha çok kişisel tercih meselesidir ve doğru montaj yapıldığında yasal riskleri downpipe'a göre daha düşüktür, ancak yine de orijinal sistemin dışına çıkıldığı unutulmamalıdır.
PratikAraba, aracınızın bakım ve onarımında sizden onay almadan işleme başlamaz ve yapılan tüm bakım işlemlerini 4077 sayılı Tüketici Koruma Kanunu kapsamında garantili ve yazılı olarak gerçekleştirir.
Periyodik bakım ve onarımlarda
PratikAraba servisini tercih ettiğinizde
www.pratikaraba.com/periyodik-bakim.html a tıklayarak ya da
mobil aplikasyon sistemi ile aracınızın periyodik bakımda değişen malzemelerini ve sonraki bakım kilometre ve zamanını görebilmeniz mümkündür.
Arıza Tespit Diagnostic Testi Nedir?Motor Arıza Lambası Nasıl Silinir?Motor Arıza Lambası Neden Yanar?